Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση: Σπουδές, Ειδικότητες και Εξειδικεύσεις

Η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση αποτελεί ένα πεδίο θέλγητρο για αρκετούς μαθητές αλλά και φοιτητές. Το δεδομένο αυτό διαφαίνεται έντονα από την αυξανόμενη ζήτηση προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών αλλά και προγραμμάτων Δια Βίου Εκπαίδευσης που σχετίζονται με την ειδική αγωγή.

Πέρα από τις κλασικές ειδικότητες που οδηγούν άμεσα, υπάρχουν και σπουδές –προπτυχιακές ή/και μεταπτυχιακές- οι οποίες μπορούν να παρέχουν τη δυνατότητα στους πτυχιούχους να διεκδικήσουν την ενεργό δραστηριοποίηση τους στο χώρο. Με βάση και το προγενέστερο σχέδιο νόμου για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση που είχε τεθεί για διαβούλευση, ο κ. Κότιος Σύμβουλος Σταδιοδρομίας Employ, Συγγραφέας Επιλέγω Σπουδές & Επάγγελμα, μας παρέθεσε ενδεικτικά τα βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει ο κάθε ενδιαφερόμενος. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τονιστεί ότι τη μερίδα του λέοντος πλέον διεκδικούν οι απόφοιτοι των τμημάτων Παιδαγωγικού Ειδικής Αγωγής, Εκπαιδευτικής – Κοινωνικής Πολιτικής.

Ακολούθως αναφέρονται από τον κ. Κότιο, ενδεικτικά, φορείς στη δημόσια ΕΑΕ που μπορούν να στελεχώσουν οι σχετικοί απόφοιτοι και οι αντίστοιχες ειδικότητες.

1. Στελέχωση των ΚΕΔΔΥ. Σε όλα τα ΚΕ∆ΔΥ δύναται να τοποθετείται και να υπηρετεί Εκπαιδευτικό Προσωπικό (ΕΠ), Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό ΕΕΠ και διοικητικό Προσωπικό (∆Π) των ακόλουθων κλάδων:

ΠΕ60.50 ή ΠΕ61, Νηπιαγωγών

ΠΕ70.50 ή ΠΕ71, ∆ασκάλων

ΠΕ02.50, Φιλολόγων

ΠΕ03.50: Μαθηµατικών

ΠΕ23, Ψυχολόγων

ΠΕ30, Κοινωνικών Λειτουργών

∆Ε ∆ιοικητικών.

2. Εκπαίδευση: Νέοι κλάδοι εκπαιδευτικών Ε.Ε. και Ε.Ε.Π. Στις κατηγορίες των εκπαιδευτικών της προσχολικής και πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης, προστίθενται ο κλάδος ΠΕ 61 (Νηπιαγωγών Ειδικής Εκπαίδευσης) και ο κλάδος ΠΕ 71 (∆ασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης). Επίσης, προστίθενται ο κλάδος ΠΕ 35 (Παιδιάτρων µε εξειδίκευση στην Παιδονευρολογία ή Νευρολόγων µε εξειδίκευση στην Παιδονευρολογία) και ο κλάδος ΠΕ 36 (Μουσικοθεραπευτών).

Τα ειδικά τυπικά προσόντα ένταξης στον εισαγωγικό βαθµό των συνιστώµενων κλάδων εκπαιδευτικών Ε.Ε του προηγούµενου άρθρου της παραγράφου 1 ορίζονται ως εξής:

- Του κλάδου ΠΕ 61 (Νηπιαγωγών Ειδικής Εκπαίδευσης). Πτυχίο του Παιδαγωγικού Τµήµατος Ειδικής Αγωγής, µε κατεύθυνση Ειδικής Αγωγής Νηπιαγωγών των Πανεπιστηµίων της ηµεδαπής ή µε αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και πιστοποιητικό Ελληνοµάθειας σύµφωνα µε τα ισχύοντα στη Γενική Εκπαίδευση.

- Του κλάδου ΠΕ 71 (∆ασκάλων Ειδικής Εκπαίδευσης). Πτυχίο του Παιδαγωγικών Τµηµάτων ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης Ειδικής Αγωγής ή Τµηµάτων Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής µε κατεύθυνση την εκπαίδευση ατόµων µε αναπηρία ή Παιδαγωγικά Τµήµατα Ειδικής Αγωγής µε κατεύθυνση ∆ασκάλων, των Πανεπιστηµίων της ηµεδαπής ή µε αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και πιστοποιητικό Ελληνοµάθειας σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στη Γενική Εκπαίδευση.

3. Υπόλοιποι κλάδοι εκπαιδευτικών Ε.Ε. και Ε.Ε.Π. Εκπαιδευτικοί µε τυπικά προσόντα στη Ειδική Εκπαίδευση Εκπαιδευτικοί µε προσόντα στην ΕΕ µε τον ισχύοντα κωδικό τους και προέκταση «.50», η οποία προσαρτάται µόνο για όσο χρονικό διάστηµα οι εκπαιδευτικοί υπηρετούν σε σχολικές µονάδες της ΕΕ ενώ απαλείφεται η προσάρτηση όταν αυτοί επιστρέψουν σε σχολικές µονάδες της γενικής εκπαίδευσης.

- Εκπαιδευτικοί ΠΕ60.50: Α. i) Πτυχίο Παιδαγωγικού Τµήµατος κατεύθυνσης Νηπιαγωγών των Πανεπιστηµίων της ηµεδαπής ή ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και πιστοποιητικό Ελληνοµάθειας σύµφωνα µε τα ισχύοντα στη Γενική Εκπαίδευση. ii) Πτυχίο Σχολών Νηπιαγωγών της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο τίτλο της αλλοδαπής.

και

Β. i) ∆ιδακτορικό δίπλωµα στην Ε.Ε. ή στη Σχολική Ψυχολογία ή

ii) Μεταπτυχιακό δίπλωµα στην Ε.Ε. ή στην Σχολική Ψυχολογία ή

iii) Πτυχίο διετούς µετεκπαίδευσης στην Ε.Ε. των ∆ιδασκαλείων της ηµεδαπής ή αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής ή

iv) διαθέτουν αποδεδειγµένη προϋπηρεσία τριών διδακτικών ετών σε δοµές Ε.Ε. και ΚΕ∆∆Υ.

- Εκπαιδευτικοί ΠΕ 70.50: A. i) Πτυχίο Παιδαγωγικού Τµήµατος κατεύθυνσης ∆ασκάλων ΑΕΙ της ηµεδαπής ή ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και πιστοποιητικό Ελληνοµάθειας σύµφωνα µε τα ισχύοντα στη Γενική Εκπαίδευση. ii) Πτυχίο Παιδαγωγικής Ακαδηµίας ή του Ιεροδιδασκαλείου Βελλάς Ιωαννίνων έως 1-7-1991 ή της Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Θεσσαλονίκης έως 1-7-1991 ή ισότιµο και αντίστοιχο τίτλο της αλλοδαπής.

Για τα πτυχία του Ιεροδιδασκαλείου Βελλάς Ιωαννίνων και της Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Θεσσαλονίκης γίνονται δεκτά εφόσον έχουν ημερομηνία κτήσης πτυχίου έως και το ακαδηµαϊκό έτος 1990-1991(1-7-1991).

και

Β. i) ∆ιδακτορικό δίπλωµα στην Ε.Ε. ή στη Σχολική Ψυχολογία ή

ii) Μεταπτυχιακό δίπλωµα στην Ε.Ε. ή στην Σχολική Ψυχολογία ή

iv) διαθέτουν αποδεδειγµένη προϋπηρεσία τριών διδακτικών ετών σε δοµές ΕΕ και ΚΕ∆∆Υ.

- Των κλάδων ΠΕ (Καθηγητών ∆ευτεροβάθµιας ΕΕ) όλων των ειδικοτήτων, µε τον ισχύοντα κωδικό τους και προέκταση «.50»: Με βασικό τίτλο σπουδών στον κλάδο και την ειδικότητά τους από Πανεπιστήμια ή ΑΤΕΙ της ηµεδαπής ή µε αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και πιστοποιητικό Ελληνοµάθειας σύµφωνα µε τα ισχύοντα στη Γενική Εκπαίδευση

και

i) ∆ιδακτορικό δίπλωµα στην Ε.Ε. ή στη Σχολική Ψυχολογία ή

ii) Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Ε.Ε. ή στην Σχολική Ψυχολογία ή

iv)Τριετή αποδεδειγµένη προϋπηρεσία στις δοµές Ε.Ε. και ΚΕ∆Υ µε βασικές σπουδές σε Πανεπιστήμια της ηµεδαπής ή αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ (Καθηγητών δευτεροβάθμιας ΕΕ) όλων των 34 ειδικοτήτων, µε τον ισχύοντα κωδικό τους και προέκταση «.50», τοποθετούνται µε μετάθεση ή απόσπαση ή πρόσληψη ως προσωρινοί αναπληρωτές σε αυτοτελείς ΣΜΕΕ, σε τµήµατα ένταξης της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, στα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης (Ε.Ε.Ε.ΕΚ), και παροχής διδασκαλίας στο σπίτι. Οι κλάδοι ΠΕ02.50, ΠΕ03.50, ΠΕ04.50, τοποθετούνται και σε προγράµµατα παράλληλης στήριξης – συνεκπαίδευσης. Επίσης οι κλάδοι ΠΕ02.50 και ΠΕ03.50, µπορούν να τοποθετηθούν µε µμετάθεση ή απόσπαση ή πρόσληψη ως προσωρινοί αναπληρωτές σε θέσεις των ΚΕΔ∆Υ.

4. Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό και Τυπικά Προσόντα Ε.Ε.Π – Ε.Β.Π. Τα ειδικά τυπικά προσόντα ένταξης στον εισαγωγικό βαθµό των κλάδων ΕΕΠ είναι τα παρακάτω:

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ21 ΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΛΟΓΟΥ: πτυχίο Θεραπευτών του Λόγου Πανεπιστηµίων της ηµεδαπής ή ισότιµο της αλλοδαπής αναγνωρισµένος από το ∆Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α. ή τον ∆.Ο.Α.Τ.Α.Π.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ26 ΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ ΛΟΓΟΥ: πτυχίο Θεραπευτών του Λόγου ΑΤΕΙ της ηµεδαπής ή

ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής αναγνωρισµένος από το ∆Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α. ή τον ∆.Ο.Α.Τ.Α.Π.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ23 ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ: Πτυχίο Ψυχολογίας Πανεπιστηµίου της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος. Για τους αποφοίτους Φ.Π.Ψ. πριν το 1993 απαιτείται µεταπτυχιακό στην Ψυχολογία και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ24 ΠΑΙ∆ΟΨΥΧΙΑΤΡΩΝ: Πτυχίο Ιατρικής του Πανεπιστηµίου της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής, µε ειδικότητα στην Παιδοψυχιατρική.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ25 ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ: Πτυχίο Νοσηλευτικής ή Επισκεπτών Υγείας ιδρύµατος τριτοβάθµιας εκπαίδευσης της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο πτυχίο της αλλοδαπής και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ28 ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ: Πτυχίο Τµήµατος Φυσικοθεραπευτών ιδρύµατος τριτοβάθµιας εκπαίδευσης της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ29 ΕΡΓΑΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ: Πτυχίο Τµήµατος Εργασιοθεραπευτών ιδρύµατος τριτοβάθµιας εκπαίδευσης της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ30 ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ: Πτυχίο Κοινωνικής ∆ιοίκησης – κατεύθυνση Κοινωνικής Εργασίας, πτυχίο Κοινωνικής ∆ιοίκησης και Πολιτικής Επιστήµης – κατεύθυνση Κοινωνικής ∆ιοίκησης: Κατεύθυνση Κοινωνικής Εργασίας, Πτυχίο Κοινωνικής Εργασίας ιδρύµατος τριτοβάθµιας εκπαίδευσης της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

Ειδικά για τους υποψηφίους των κλάδων ΠΕ25 και ΠΕ26 Θεραπευτών λόγου, ΠΕ28 Φυσικοθεραπευτών, ΠΕ29 Εργασιοθεραπευτών & ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών, που έχουν πτυχίο ΤΕΙ, απαιτείται και πτυχίο της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. ή πτυχίο που αντικαθιστά αυτό σύµφωνα µε την κάθε φορά ισχύουσα νοµοθεσία.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ31 εξειδικευµένου προσωπικού: α) Στον Επαγγελµατικό Προσανατολισµό των Τυφλών, β) στην Κινητικότητα, τον Προσανατολισµό και τις δεξιότητες καθηµερινής διαβίωσης των Τυφλών και γ) στη Ελληνική Νοηµατική Γλώσσα.

Για τους κλάδους ΠΕ31, ως τυπικά προσόντα ορίζονται τα εξής: Πτυχίο Παιδαγωγικού Τµήµατος Ειδικής Αγωγής Πανεπιστηµίου ή του Τµήµατος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής, κατεύθυνσης ατόµων µε ειδικές ανάγκες του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας ή παιδαγωγικών τµηµάτων ∆ηµοτικής εκπαίδευσης ή Νηπιαγωγών ή των τµηµάτων Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας ή των τµηµάτων Φιλοσοφίας και Κοινωνικών

σπουδών ή των τµηµάτων Κοινωνιολογίας ή των τµηµάτων Πολιτικών Επιστηµών ή ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης Πανεπιστηµίων της ηµεδαπής ή ισότιµο και αντίστοιχο της αλλοδαπής

και

αα) ειδικές µεταπτυχιακές σπουδές στον Επαγγελµατικό Προσανατολισµό των Τυφλών ή

ββ) ειδικές µεταπτυχιακές σπουδές στην Κινητικότητα των Τυφλών ή

γγ) ειδικές µεταπτυχιακές σπουδές στην Ελληνική Νοηµατική Γλώσσα (ΕΝΓ) ή

δδ) εξειδικευµένη επιµόρφωση από κρατικούς φορείς τυφλών και κωφών της ηµεδαπής ή

της αλλοδαπής και τριετής επαγγελµατική εµπειρία στο συγκεκριµένο αντικείµενο.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ35 ΠΑΙ∆ΙΑΤΡΩΝ: Κλάδος ΠΕ35 (Παιδιάτρων µε εξειδίκευση στην παιδονευρολογία ή Νευρολόγων µε εξειδίκευση στην παιδονευρολογία): Πτυχίο από Πανεπιστήµια της ηµεδαπής ή αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής στις ανωτέρω αναφερόµενες ειδικότητες και άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ΠΕ36 ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ: Πτυχίο Μουσικοθεραπείας ή Πτυχίο Μουσικών Σπουδών από Πανεπιστήµια της ηµεδαπής ή αναγνωρισµένο ως αντίστοιχο και ισότιµο πτυχίο της αλλοδαπής και µεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη µουσικοθεραπεία.

- ΚΛΑ∆ΟΣ ∆Ε1 ΕΙ∆ΙΚΟΥ ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ: Πτυχίο Τµήµατος Προσχολικής Αγωγής για παιδιά µε ειδικές ανάγκες ή τµήµατος Κοινωνικών Φροντιστών Τ.Ε.Ε. Β’ κύκλου ή του αντίστοιχου Τµήµατος ειδίκευσης Επιµελητών Κοινωνικής Πρόνοιας ή Νηπιοβρεφοκόµων των πρώην Τεχνικών Επαγγελµατικών Λυκείων & Ενιαίων Πολυκλαδικών Λυκείων ή πτυχίο Προσχολικής Αγωγής Ηµερήσιας Φροντίδας παιδιών µε ειδικές ανάγκες Ινστιτούτου Επαγγελµατικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) ή Προσχολικής Αγωγής ∆ραστηριοτήτων, ∆ηµιουργίας και Έκφρασης Ινστιτούτου Επαγγελµατικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.). Για τα δύο τελευταία απαιτείται βεβαίωση πιστοποίησης από τον ΕΟΠΠΕΠ.

Ο κ. Κότιος έκλεισε την αναφορά του στην Ειδική Αγωγή υπογραμμίζοντας, ότι αυτό που προέχει σε κάθε περίπτωση, για όποιον ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με το πεδίο της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης δεν είναι οι ειδικότητες ή οι προσφερόμενες εξειδικεύσεις αλλά η αγάπη και η υπομονή για το σημαντικό αυτό πεδίο της Πρόνοιας ή/και της Εκπαίδευσης.